W uroczystościach rocznicowych uczestniczyli: prof. Włodzimierz Marciniak Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP w Federacji Rosyjskiej, insp. Kamil Bracha Komendant Centralnego Biura Śledczego Policji, mł. insp. dr Marek Fałdowski Komendant – Rektor Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, mł. insp. Łukasz Wiliński Dyrektor Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP, kom. Krzysztof Musielak Dyrektor Biura Historii i Tradycji Policji KGP, podinsp. Zbigniew Bartosiak naczelnik Wydziału ds. Ceremoniału Policyjnego Gabinetu KGP, delegacja NSZZ Policjantów, delegacja Straży Granicznej, a także oficerowie łącznikowi Policji w Federacji Rosyjskiej, Republice Białorusi oraz na Ukrainie.

Rodziny pomordowanych policjantów PP reprezentowali: Teresa Bracka Prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r., Jarosław Olbrychowski Prezes Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. w Łodzi oraz Anna Wesołowska Wiceprezes Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r.

Obchody rozpoczęły się 2 września zapaleniem Znicza Pamięci, złożeniem przez delegacje symbolicznych wiązanek kwiatów oraz wspólnej modlitwy pod Tablicami Pamiątkowymi zamieszczonymi na ścianie budynku Uniwersytetu Medycznego w Twerze – byłej siedzibie Obwodowego Zarządu NKWD. Symboliczna biało-czerwona wiązanka złożona została także przez Ambasadora Włodzimierza Marciniaka w asyście  insp. Kamila Brachy i płk SG Wioletty Gorzkowskiej pod pomnikiem ofiar stalinowskiego terroryzmu na twerskim skwerze.

Główne uroczystości odbyły się, jak co roku, na terenie Kompleksu Memorialnego „Miednoje”. Zapoczątkowała je prawosławna modlitwa w intencji ofiar stalinowskiego terroru odprawiona w rosyjskiej części Memoriału.

Stronę rosyjską reprezentowali Elena Władimirowna Szewczenko dyrektor Kompleksu Memorialnego „Miednoje”, przedstawiciele dyrektora generalnego Muzeum Współczesnej Historii Rosji, administracji Obwodu Twerskiego oraz Rejonu Kalinińskiego Obwodu Twerskiego. Przybyli także przedstawiciele Polonii mieszkającej na terenie Federacji Rosyjskiej i uczniowie Szkolnego Punktu Konsultacyjnego przy ambasadzie RP w Moskwie.

„Co roku 2 września do Miednoje przyjeżdżają potomkowie i krewni, delegacje policji i straży granicznej, Polonia, mieszkańcy obwodu twerskiego, by pokłonić się mogiłom zabitych obywateli polskich i radzieckich. /…/ Droga do zachowania pamięci o ofiarach Miednoje była długa, ale była ona wspólna” – powiedział w swym wystąpieniu prof. Włodzimierz Marciniak.

Szczególnie wzruszające było wystąpienie pani Galiny Iwanowny Pogudkiny Prezes Stowarzyszenia Ofiar Represji Stalinowskich „Dostoinstwo”. Zarówno ona jak i przywoływane przez nią osoby dały świadectwo prawdzie o losach dzieci i ich bliskich, mieszkańców ówczesnego Kalinina, w czasach  terroru i represji w latach 1930 – 1940.

Obchody na Polskim Cmentarzu Wojennym rozpoczęło zapalenie znicza (w imieniu rodzin  pomordowanych zapalił go pan Jarosław Olbrychowski) oraz uderzenie w Dzwon Pamięci. Kartkę st. post. Jana Sowę adresowaną do żony, wysłaną z obozu w Ostaszkowie na początku grudnia 1939 r., odczytała pani Anna Wesołowska.

Mszę świętą w intencji funkcjonariuszy II RP spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym oraz ofiar stalinizmu spoczywających w Miednoje odprawili ks. Bogdan Zagórski kapelan KWP w Lublinie i ks. Marek Tacikowski proboszcz Parafii Przemienienia Pańskiego w Twerze.

Po zakończonej Mszy Św. przemówienia okolicznościowe wygłosili prof. Włodzimierz Marciniak Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP w Federacji Rosyjskiej oraz przewodniczący delegacji Rodzin Policyjnych Jarosław Olbrychowski. List Komendanta Głównego Policji, skierowany
do uczestników uroczystości, odczytał insp. Kamil Bracha Komendant Centralnego Biura Śledczego Policji, a w nim znamienne słowa:

„/…/  Pielgrzymujemy do tego miejsca, nie tylko by czcić pamięć pomordowanych Policjantów II Rzeczypospolitej, ale by dać świadectwo prawdzie historycznej. Prawdzie, z której współcześni  powinni czerpać przestrogę przed totalitaryzmem/…/.

/…/ Danina cierpienia i krwi złożonej przez Policjantów II Rzeczypospolitej stała się jednym z symboli dążenia Polaków do zachowania niepodległości. Ta ofiara i cierpienie pozostaje w pamięci współczesnych policjantów. Łączymy się z Nimi  modlitwą, zapaleniem zniczy i złożeniem wiązanki kwiatów.

Cześć Ich pamięci.”

Następnie delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów. Uroczystość zakończyła się minutą ciszy i uderzeniem w Dzwon Pamięci.

Całość uroczystości prowadził w historycznym mundurze policjanta PP podinsp. Zbigniew Bartosiak naczelnik Wydziału ds. Ceremoniału Policyjnego Gabinetu KGP.

W ostatnich latach w Pielgrzymce do Miednoje mogą wziąć udział tylko reprezentacji  poszczególnych środowisk, dotyczy to także Stowarzyszeń Rodzin Policyjnych. W tym roku w imieniu wszystkich członków tych organizacji po obu stronach przejścia do ołtarza z lampek ułożone zostały krzyże – dowód wspólnej pamięci i modlitwy za spoczywających tu bliskich.

Wielkim przyjacielem Polaków zamieszkałych w Twerze, osobą zaangażowaną w pielęgnowanie pamięci historycznej, odznaczoną Medalem „Za Zasługi dla Stowarzyszenia” jest ks. Marek Tacikowski. W imieniu Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. został ks. M. Tacikowskiemu wręczony został album „Skarby Polski” z cytatem: Wiek XX był w jakimś sensie widownią narastania procesów dziejowych, a także procesów ideowych, które zmierzały w kierunku wielkiego „wybuchu” zła, ale także widownią ich pokonywania.(Jan Paweł II „Pamięć i tożsamość”).

Kolejnym etapem obchodów rocznicowych było złożenie wiązanek na cmentarzu w Trojeruczycy  na zbiorowej mogile polskich więźniów, którzy zmarli   w pobliskim obozie z chorób i wycieńczenia oraz wizyta w klasztorze Niło – Stołobieńskiej Pustelni. Pod umieszczonymi przy bramie głównej klasztoru tablicami, upamiętniającymi więźniów obozu w Ostaszkowie delegacje złożyły kwiaty. Odmówiona została także modlitwa w intencji funkcjonariuszy służb II RP.

W czasie wizyty w klasztorze delegacja oprowadzona została po muzeum. W jednej z jego izb zgromadzone zostały pamiątki po przebywających tu polskich funkcjonariuszach.

Każda Pielgrzymka do Tweru – Miednoje – Ostaszkowa rodzi głęboką refleksję o tym jak wiele zła można wyrządzić człowiekowi, jak bezmierne może być ludzkie cierpienie i jak wielce trzeba pielęgnować dobro. 

 

                                                                                                                                                       Anna Wesołowska