16 sierpnia 2020 roku, przedstawiciele WSRP 1939 r., pod przewodnictwem prezes ZG Anny Wesołowskiej, złożyli kwiaty i zapalili znicze w miejscu wiecznego spoczynku podkomisarza PP Stefana Rozumskiego. W skład delegacji weszli prezes honorowy Michał Krzysztof Wykowski oraz członkowie Stowarzyszenia Jerzy Kuligowski i Stanisław Wykowski - potomkowie przedwojennych policjantów, także uczestników zwycięskiej wojny 1920 roku. W tym szczególnym dniu wystąpili w mundurach przedwojennej PP podkreślając tym samym szczególny szacunek dla polskiego policjanta. Obecny był także Hubert Kuligowski, prawnuk starszego posterunkowego Leonarda Kuligowskiego zamordowanego przez Niemców w 1944 roku – autor poniższych zdjęć.

Podczas skromnej uroczystości prezes honorowy Michał Krzysztof Wykowski przybliżył postać podkomisarza Stefana Rozumskiego, a prezes ZG Anna Wesołowska, przypomniała zebranym tragiczne losy polskich policjantów, którzy w latach II wojny światowej złożyli ofiarę życia w obronie ojczyzny. Podniosła także kwestię wysokiej ceny, jaką płaciły rodziny policjantów w powojennych latach, borykając się z biedą, potępieniem przez ówczesne władze a później zapomnieniem.

Warszawskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 roku, przypomina postaci zapomnianych bohaterów w granatowych mundurach, których tragiczne losy po 1 września 1939 roku, zakończyły czas budowania policyjnej formacji w okresie międzywojennym. Wszystkim należy się miejsce w historii, a poświęcenie i szlachetne czyny bez wątpienia zasługują na nasz szacunek i pamięć.

Stefan Witalis Rozumski, podkomisarz Policji Państwowej i porucznik rezerwy WP, urodził się 28 kwietnia 1890 roku. W 1916 roku był jednym z organizatorów Straży Obywatelskiej w powiecie Turkowskim, województwie łódzkim.  W styczniu 1920 roku w stopniu aspiranta PP pełnił obowiązki zastępcy komendanta powiatu. W lipcu 1920 roku podczas trwającej wojny polsko – bolszewickiej, której front śmiało nacierał na zachód, organizował w Łodzi wraz ze swoim dowódcą, komisarzem Andrzejem Jezierskim, Ochotniczy Szwadron Policji Konnej. 12 sierpnia policyjny pododdział został włączony do 3 Szwadronu „Huzarów Śmierci”. Wraz ze swoimi podkomendnymi aspirant Stefan Rozumski stoczył wiele bitew i potyczek pod Nieporętem, Serockiem, Beniaminowem, Radzyminem i Aleksandrowem. We wrześniu 1920 roku powrócił ze Szwadronem do Łodzi, entuzjastycznie witany przez mieszkańców miasta. Został odznaczony Krzyżem Walecznych i awansowany do stopnia podkomisarza PP. Objął funkcję komendanta Rezerwy Konnej i Pieszej PP w Łodzi. W 1927 roku został przeniesiony do Sosnowca, gdzie pełnił obowiązki komendanta oddziału konnego, a w 1929 roku powierzono mu stanowisko zastępcy komendanta powiatowego PP w Tarnopolu. Podkomisarz Stefan Witalis Rozumski zmarł tragicznie w Łodzi w listopadzie 1935 roku.

 

Tekst: Stanisław Wykowski

Zdjęcia: Hubert Kuligowski